Kime başvurmalıyım?

Ülkemizde insanlar ruhsal sorunlarla uğraşanların tanımlamasını yaparken psikolog ya da psikiyatristi aynı anlamda kullanmaktadır. Psikiyatrist ve psikolog farklı disiplinlerden gelmekte ve eğitimleri farklı özellikler taşımaktadır.

Psikiyatri, ruh sağlığı ve hastalıkları üzerine yoğunlaşan, genel tıbbın bir bölümüdür. Psikoloji ise insan ve hayvanların normal davranışları üzerine odaklanmış bir bilim dalıdır. Bir diğer deyişle, konu normal gelişim ise psikoloji, eğer normalden sapma ise psikiyatri alanına girmektedir.

Psikiyatrist tıp fakültesinden mezun olduktan sonra en az 4 yıl psikiyatri alanında eğitim almış hekimlere denir. Böylece aldığı eğitimle insanın hem genel hastalıkları hakkında bilgi sahibi olan hem de ruhsal yapısını tanımlama ve gerektiğinde tedavi etme yetki ve bilgisine sahip bir uzman ortaya çıkmaktadır. Ancak psikiyatristler de eğitim süreçlerinde, özellikle ilgilenmedikleri takdirde terapi konusunda özel bir bilgi ve beceri edinemeyebilirler.

Psikologlar edebiyat fakültesinin psikoloji bölümünden mezun olurlar. Tıp eğitimi almamışlardır ve ilaç yazma yetkileri yoktur. Psikologlar psikolojinin gelişim psikolojisi, endüstri psikolojisi gibi normal yaşamın gereği birçok alanında işlev görürler. Özel eğitim aldıkları takdirde, ruhsal hastalıkların tedavisinde de rolleri vardır. Ancak bu rol bir hastayı tek başına ele alıp değerlendirme ve tedavi kararı vermekten çok, hastalığın terapi sürecinde belli bir rol almak olarak tanımlanabilir.

Terapist olabilmek için; farklı eğitimlerden geçmiş olmak gereklidir. Gerek psikiyatristlerin gerekse psikologların bu eğitimleri almadan terapi yapıyor olmaları danışanlara ve hastalara yönelik zararlı davranışları beraberinde yaşatma potansiyeli taşımaktadır.

Psikiyatrik bozukluklarla bedensel hastalıkların birçok benzer yönü vardır. Bedensel hastalık-ruhsal bozukluk ayırımı yaşamsal önem taşır ve ancak tıp eğitimi almış profesyonellerce gerçekleştirilebilir. Bu nedenle bir ruhsal bozukluk söz konusu olduğunda başvuru psikiyatriste olmalıdır.

Günlük yaşamda ilaç tedavilerine sıcak bakanların psikiyatriste, ilaç tedavilerinden korkanların psikoloğa başvurduğu sık karşılaşılan bir gerçektir. Başvuruyu bu düşünceyle şekillendirmek doğru değildir. Psikiyatrist ilaç dışı tedavileri uygulayamaz diye bir kural ya da kısıtlama olmadığı gibi; her başvurana ilaç verecektir diye bir zorunluluk ta bulunmamaktadır. İyi bir psikiyatristin yapması gereken; başvuran kişiyi ayrıntılı olarak değerlendirdikten sonra gerekli müdahale planını hazırlamasıdır. Bu plan; ilaç kullanımı ve/ veya terapi desteği olabileceği gibi psikoloğa yönlendirme de olabilir. Her kişi için yapılacak plan o kişiye özel olmak durumundadır

Ayrıca kişilerin başa çıkmakta zorlandıkları konularla ilgili danışmanlık almaları da ruh sağlığı açısından büyük önem taşımaktadır. Ruh sağlığını henüz bozulmadan korumaya çalışmak hem psikiyatristlerim hem de psikologların en önemli görevlerinden biridir.

Posted in Genel Bilgiler, Soru & Cevap.